ՇԻՐԱԿԱՎԱՆ

Շիրակավանն (Երազգավորս) Անիից ոչ հեռու` Ախուրյանի աջ ափին է: Սմբատ Բագրատունին /890-914թթ./ թագադրվել է այստեղ ` 892թ. երկրի նոր մայրաքաղաքում: Սմբատ Առաջինի և նրա որդի Աշոտ Երկաթի օրոք՝ շուրջ 40 տարի, Հայաստանի մայրաքաղաքը Շիրակավանն էր։ Թուրքական տիրապետության շրջանում Շիրակավան անունն աղավաղվել է, դարձել Շորագյալ (հենց այս անունով էլ բնակավայրի անունը հիշվում է Հովհ. Թումանյանի «Գելը» պատմվածքում)։ 

Այդ տարածքում բնակավայր է եղել դեռևս մ.թ.ա. 3-2-րդ դարերում: Բագրատունյաց օրոք այնտեղ կար ամրոց, պաշտպանական այլ կառույցներ, իսկ 3կմ հեռավորության վրա Տիգնիս նշանավոր ամրոցն է, որ հետագայում դարձավ Անիի պաշտպանության կարևոր հենակետը: Սելջուկ-թուրքերի և մոնղոլ-թաթարների արշավանքների հետևանքով, ի թիվս այլ բնակավայրերի, ավերվում ու թալանվում է նաև Շիրակավանը և հետագայում պատմագրությունում հիշատակվում է արդեն որպես գյուղ:

1920թ. Շիրակավանի բնակչությունը տեղահանվել է, մի մասը բնակություն է հաստատել Ախուրյանի շրջանի Երազգավորս գյուղում։

ԱՂԲՅՈՒՐ